Terwijl wij ons in Europa druk maken om de jeuk van de Griekse muggenbeten, loert om de hoek een veel groter gevaar. Vanuit de Verenigde Staten werd wel steeds gewaarschuwd dat wij ons beter zorgen konden gaan maken over China in plaats van zo veel aandacht aan Griekenland te besteden. Waar de Griekse economie op de wereldschaal slechts een speldenknopje is, hoeft de Chinese economie alleen die van de Verenigde Staten voor zich te dulden.
Sinds de liberalisering van de Chinese kapitaalmarkten mondjesmaat werd toegestaan (Connect) en een lange rij aan economische stimuleringsmaatregelen van kracht werd, hebben de Chinese beurzen een enorme stijging laten zien. De Shanghai Stock Exchange (SSE) kon in de periode van augustus 2014 tot half juni dit jaar meer dan verdubbelen. De ChiNext, de hightech beurs van China, waar waarderingen van meer dan 100 keer de huidige winst eerder regel dan uitzondering waren, heeft het nog beter gedaan.
De grote winnaars
Hoewel men zou verwachten dat beleggers de grote winnaars van deze stijging zouden moeten zijn, is er een heel andere grote partij die volop meedeelt in het beurssucces: de Chinese overheid zelf. Doordat haar belangen in de semi-staatsbedrijven in waarde zijn gestegen, heeft zij op papier een enorme winst gerealiseerd. Doordat de marktwaarde is toegenomen, is de financiële gezondheid van de met schulden overladen staatsbedrijven eveneens verbeterd. Vandaar dat de Chinese overheid er veel aan gelegen is het beurssentiment positief te beïnvloeden.
Half juni bereikte de Chinese beurs de tot nu toe hoogste stand van het jaar. Sinds die tijd is de beurs flink gedaald. De daling kon zo snel gaan en zo fors zijn, omdat het aantal beleggers dat met geleend geld handelt sinds december sterk is gestegen. In dagen van paniek zijn deze beleggers vanwege margin calls veelal genoodzaakt om posities af te bouwen, dus te verkopen. Om dit soort effecten te verminderen zijn de vereisten voor het aanhouden van margin inmiddels versoepeld.
Maatregelen
In China werd onlangs de vierde renteverlaging van 25 basispunten aangekondigd sinds november 2014. Om de economie nog verder te stimuleren werd tegelijkertijd de ratio voor bankreserves met 50 basispunten versoepeld. Normaal zou een renteverlaging door de Chinese beleggers met gejuich onthaald worden, maar met de Griekse perikelen in het achterhoofd is men toch banger geworden voor oververhitting van de Chinese markt en de afvlakking van de economische groei. Mede daarom hebben Chinese handelshuizen een fonds van 20 miljard dollar in het leven te roepen. Het is de bedoeling dat dit geld geïnvesteerd wordt in beursgenoteerde bedrijven. Tevens is de geplande beursgang van een groot aantal bedrijven (voorlopig) uitgesteld.
Er werd door de Chinese overheid overigens eerder al nog een konijn uit de hoge hoed getoverd. Het Chinese staatspensioenfonds zal worden toegestaan om in aandelen te beleggen. China volgt met deze beslissing het voorbeeld van Japan, dat afgelopen jaar ook haar staatspensioenfonds groen licht gaf de aandelenweging te verhogen. De eerste signalen duiden erop dat het Chinese staatspensioenfonds de weging in aandelen naar 30 procent mag verhogen. Hierdoor kan zo’n 100 miljard dollar extra een weg naar de aandelenmarkten zoeken. Daar bovenop heeft de overheid nog eens 80 miljard dollar uitgetrokken om de handel te stutten en is het aandeelhouders en investeringsmaatschappijen met belangen van meer dan 5 procent, bestuursvoorzitters en directeuren verboden de komende zes maanden hun Chinese aandelen van de hand te doen.
Langverwachte crash
Het is staatsondernemingen inmiddels verboden hun aandelenbelangen af te bouwen en beursgenoteerde ondernemingen mogen zelf een verzoek indienen de handel in hun aandelen op te schorten.
Morgan Stanley waarschuwde haar klanten onlangs om ondanks de huidige dip op de Chinese beurs (nog) niet in te stappen. Volgens de zakenbank heeft de beurs nog lang niet het dieptepunt bereikt. Dat zou zo maar het geval kunnen zijn. De Chinese economie is aan het vertragen en de beurs maakt haar hoogtijdagen mee; dat er correcties optreden is niet meer dan normaal.
Vooralsnog moeten we er maar van uitgaan dat dit de langverwachte crash van de Chinese beurs was en dat er zodra de stofwolken weer zijn opgetrokken een juweel van een instapmoment ontstaat. Helaas voor veel (Chinese) beleggers zullen zij dit niet zo zien. Veel van hen zullen zich weer voor langere tijd van China afkeren, terwijl het waarschijnlijk de moeite loont dat juist niet te doen. Op die termijn bezien zal China namelijk op weg blijven haar plek op het wereldtoneel verder te veroveren.
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier. Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan. Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.