De afgelopen week, bij de bekendmaking van de jaarcijfers nog eens herhaalde optimistische langere termijn visie - een verdubbeling van de omzet in 2006 en een verbetering van de nettowinstmarge van 3 tot 5% - is ook niet onopgemerkt aan de gemeente Amsterdam voorbijgegaan. Heijmans en zijn Franse partner
Soletanche hebben ingeschreven op onderdelen van de Noord-Zuid (metro)lijn in de hoofdstad
De combinatie Heijmans/Soletanche bleek voor het deelbestek Vijzelgrachtstation de verreweg laagste aanbieding te hebben uitgebracht, maar kreeg desondanks het project niet gegund. In plaats daarvan heeft Amsterdam besloten het project in tien onderdelen op te splitsen en een nieuwe aanbestedingsronde te starten, waarbij de goedkoopste aanbieders, in door de gemeente gewijzigde combinaties, worden uitgenodigd deel te nemen.
Heijmans beschuldigt de gemeente van leuren, het onfatsoenlijk tegen elkaar uitspelen van aannemers en heeft de Franse partner in een e-mail geadviseerd niet op de leurpraktijken van de gemeente in te gaan. Deze e-mail is onderschept en is voor de Volkskrant aanleiding geweest om in de editie van afgelopen zaterdag een voor Heijmans belastend artikel te publiceren.
Cijfers wekken afgunst
Het bouwbedrijf verdenkt Amsterdam ervan de publiciteit gezocht te hebben door de Volkskrant van informatie te voorzien. Beide partijen nemen de zaak hoog op. Amsterdam heeft de affaire voorgelegd aan de Nederlandse Mededingingsautoritei en Heijmans dreigt met juridische stappen. Aanstaande dinsdag dient een arbitragezaak.
Het vervelende van de affaire voor Heijmans is dat de eigen lange termijn winstprognose wel eens tegen haar kan werken. Bij de huidige nettowinstmarge verdient de bouwer al een rendement op eigen vermogen van ruim 25%. Veel wordt er verdiend aan door de overheid verstrekte infrastructurele bouwopdrachten, zoals de Betuwespoorlijn, de Westerschelde Oeververbinding en de HSL Zuid.
Zonder enige terughoudendheid heeft de onderneming melding gemaakt van de “sterke” groei van omzet en resultaat in sector Verkeer en Vervoer. Dat is vragen om moeilijkheden in een tijd waarin de aantijgingen over vermeende fraude- en omkooppraktijken tegen de bouwwereld zich opstapelen. Het kan bijna niet anders of de gunstige winstcijfers van Heijmans over 2001 wekken afgunst.
Bouw dus interessant voor beleggers
Voeg daarbij het voornemen de winstgevendheid de komende jaren belangrijk op te voeren en je krijgt scheve ogen bij de opdrachtgevers uit de overheidssector. De verplichte Europese aanbesteding van bouwopdrachten blijkt nauwelijks te werken. Bouwen is een lokale activiteit en de aanbestedende overheid blijft te maken houden met een beperkt aantal lokale spelers.
Het aantal aanbieders neemt zelfs af door de omvang en de gecompliceerdheid van de projecten. Het enige wat de overheid kan doen, is een project opsplitsen in tal van kleine deelprojecten, waardoor ook kleine bouwbedrijven in aanmerking komen een deel van het project uit te voeren. Bij technisch gecompliceerde opdrachten wordt hiermee een groot risico gelopen. Bovendien speelt dat lokale overheden in hun privatiseringswoede hun gemeentelijke bouwbedrijven van de hand hebben gedaan.
Deze laatste factoren, de toegenomen complexiteit en de schaalvergroting, hebben de grote bouwbedrijven in de kaart gespeeld. Heijmans, maar ook VWS en BAM NBM hebben daar de afgelopen jaren goed op ingespeeld, met als gevolg dat de winstmarges nu sterk kunnen verbeteren . Dat maakt de beursgenoteerde bouwsector ook voor beleggers weer interessant (zie: Bouw op bouw).
Herintredende overheid?
Het zit soms wel eens wel eens mee, soms wel eens tegen. In het huidige krachtenveld tussen bouwbedrijven en aanbestedende overheid zijn de bouwers in het voordeel. Dit is een reëel voordeel, dat niet zomaar van overheidswege ongedaan kan worden gemaakt.
De koers van Heijmans zou vandaag onder druk kunnen komen, maar herziening van het positieve beleggingsoordeel lijkt ons niet opportuun (zie: Moeilijke markt). Op z'n minst wachten we de uitkomst af van de morgen dienende arbitragezaak tussen de gemeente Amsterdam en Heijmans. We hebben nog een tip voor de gemeente Amsterdam.
Breng, zonodig in combinatie met enkele andere grote gemeenten, een bod uit op Heijmans. De beschikking over een eigen bouwbedrijf geeft een deel van de economische macht terug aan gemeenten, die nu volledig van een kleine groep bouwbedrijven afhankelijk zijn. Bovendien past het goed bij de steeds luider wordende roep om een 'herintredende' overheid.
Discussieer mee op het Heijmans Forum
Jacques Potuijt is oprichter van Provest Group en was hiervoor onder meer hoofd Beleggingsresearch bij Deutsche Morgan Grenfell in Amsterdam. Potuijt schrijft zijn columns op persoonlijke titel. Hij belegt uitsluitend in beleggingsfondsen. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Uw reactie is welkom op
potuijtpremium@iex.nl.