Alle ogen zijn momenteel op de oorlog tussen Rusland en Oekraïne gericht. Het verleden heeft aangetoond dat aandelenmarkten doorgaans fors teruglopen in oorlogssituaties, maar de volatiliteit kan ook relatief snel voorbij zijn.
De invasie van Irak in 1990 en 2003, die door de Amerikanen werd geleid, had een daling van de mondiale beurzen tot gevolg van 10%. Binnen enkele maanden waren deze verliezen weggewerkt. En ook op de eerste handelsdag na de aanslag op de Twin Towers op 11 september 2001, daalde de S&P 500 met krap 12%.
Aandelen onder druk
Welke aandelen gaan in een oorlogssituatie flink onderuit? Onder meer luchtvaartmaatschappijen werden op de beurs vaak minder waard, vooral na de aanslagen van 11 september. Bedrijven die zich richten op defensie en wapens waren toen juist in trek. Goud, dat wordt gezien als veilige haven, en de olieprijzen stegen eveneens, zoals ook in de afgelopen week te zien was.
Toch steeg goud ook weer niet in de mate waarin je wellicht zou verwachten, lees hier meer over goud in de analyse van Paul Weeteling over Barrick Gold.
"De geschiedenis laat zien dat de schok van een oorlog verrassend genoeg snel wegebt", aldus marktanalist Arun Leslie John van Century Financial. "Geopolitieke ontwikkelingen kunnen op korte termijn boven de markten hangen, maar op lange termijn zijn de fundamentals het belangrijkst."
Volgens fondsbeheerder Paul Craig van Quilter Investors zijn beurzen eerder geneigd te reageren op zwakke bedrijfscijfers dan op geopolitieke ontwikkelingen. "Bedrijfscijfers en macro-economische ontwikkelingen zijn op middellange termijn belangrijker voor de beurzen dan geopolitieke conflicten, zeker gezien de handel van en naar Rusland relatief beperkt is."
Is het dit keer anders?
Dit wil uiteraard niet zeggen dat de beurzen dit keer op dezelfde manier zullen reageren als in het verleden. Het grote gevaar is dat de Oekraïne-crisis de inflatie verder kan aanjagen als het Westen met harde maatregelen komt voor Rusland en Poetin terugslaat door de olie- en gastoevoer naar Europa af te sluiten, of zelfs nucleaire wapens inzet.
"Voor de Europese beurzen, vooral voor de Duitse DAX, kan het effect van de crisis langer zichtbaar zijn vanwege de banden van Duitsland met Rusland", aldus David Morrison, marktanalist bij Trade Nation.
Het Westen heeft nu besloten dat Rusland van het internationale banksysteem SWIFT wordt afgesloten. Dit raakt vooral Italiaanse en Franse banken, die wel tot 50 miljard dollar hebben uitstaan in Rusland. Ter vergelijking: Amerikaanse banken hebben daar een blootstelling van nog geen 15 miljard dollar.
Zo hebben onder meer Unicredit, Société Générale en ING een dochteronderneming in Rusland. Deze banken worden behoorlijk geraakt.
Federal Reserve
Volgens beleggingsspecialist Kevin Verstraete van Lynx is een niet onbelangrijke factor in het verhaal de Federal Reserve (Fed). In 2014, toen Rusland de Krim annexeerde, handhaafde de Fed een zeer lage rentevoet.
"Bijgevolg had de Russische invasie in 2014 slechts een beperkte reactie op Wall Street", aldus de beleggingsadviseur. "Nu wil de Fed wél de rente verhogen, dit kan ervoor zorgen dat de markt volledig anders reageert in vergelijking met 2014."
De stap van Poetin heeft in ieder geval grote gevolgen voor Rusland en het Westen. Economische vertraging in Europa is een reële mogelijkheid. En dat kan niet zonder gevolgen blijven voor de gehele wereldeconomie, zo concludeerden we al eerder.
Lees ook de column van Martine Hafkamp: Als de beren spreken, zwijgen de apen
Justin Doornekamp is freelance-redacteur bij Participaties.nl. Justin Doornekamp kan posities innemen op de financile markten. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Uw reactie aan de auteur is welkom.