De populaire neutrale mixfonds-portefeuille bestaande uit 50% aandelen en 50% obligaties (in de VS eerder 60/40) leek meermaals ten dode opgeschreven, maar wist zich toch steeds weer te handhaven. Nu obligatieprijzen ten gevolge van de oplopende inflatie dalen, komt een nieuwe test. Beleggers hoeven echter niet onmiddellijk te panikeren.
Het werkte voortreffelijk
De neutrale 50/50-portefeuille werkte de voorbije twee decennia voortreffelijk omwille van de negatieve correlatie tussen aandelen en obligaties (wanneer de een steeg, dan daalde de andere), maar wat veel beleggers niet beseffen is dat die correlatie verandert door de tijd heen.
Veel beleggers waren toen nog niet actief, maar tijdens de jaren '70 en '80 tot midden jaren '90 was de correlatie tussen beide activaklassen positief, gemiddeld zo rond de 0,3 terwijl sinds de beginjaren 2000, de correlatie gemiddeld -0,4 bedroeg tussen Amerikaanse large cap-aandelen en de 10-jarige staatsobligaties.
Staan we op het punt om terug te gaan naar positieve correlatie, met andere woorden een situatie waar wanneer de ene daalt, de andere ook daalt?
Effect van rentestijgingen varieert
De tijd zal het uitwijzen, maar algemeen wordt aangenomen dat een stijging van de beleidsrente, obligatieprijzen aantast (de obligatierentes stijgen mee en dat wordt gecompenseerd door een daling van de obligatieprijzen).
Het effect op aandelen daarentegen varieert, van eerder negatief voor groeiaandelen tot licht positief voor waarde aandelen. Ook historisch gezien is de impact van rentestijgingen op aandelen op de korte termijn beperkt, maar schaadt het ook deze beleggingsklasse als de economie in een recessie vervalt. Wanneer dat gebeurt terwijl de inflatie hoog blijft, bestaat het gevaar dat de centrale banken minder snel zullen kunnen ingrijpen bij een zware correctie in de aandelenmarkt zoals voorheen.
Aandelenanalisten maken hierbij steeds de afweging tussen de verwachte bedrijfswinsten en hogere rentetarieven. Die laatste bepalen de discontovoet die onderdeel is van het waarderingsmodel dat analisten hanteren (en dat is voor iedere sector of aandeel anders).
Bij daling bedrijfsresultaten kiezen beleggers eieren voor hun geld
Zolang bedrijfswinsten voldoende stijgen, zou zelfs bij oplopende rentes de negatieve correlatie tussen aandelen en obligaties moeten standhouden, wat goed is voor mixfondsen.
Echter, wanneer we te maken krijgen met een daling van de bedrijfsresultaten, kunnen we in een situatie belanden waarbij beleggers eieren voor hun geld kiezen en beide klassen verkopen.
Obligaties zijn niet makkelijk te vervangen
De 50/50-portefeuille is al meermaals begraven en toch wist die zich steeds te handhaven. Vandaag wordt dit portefeuilleconcept wederom ter discussie gesteld, vooral omwille van de lage obligatierentes (al gaan die nu net omhoog).
Hoewel obligaties nog steeds bescherming bieden tegen schommelingen op de aandelenmarkt, krijgen beleggers een heel laag rendement, zo gaat het argument. Over de rol van obligaties in een gediversifieerde portefeuille schreef ik al eerder, waarbij ik argumenteerde dat het onverstandig zou zijn om obligatieposities massaal af te bouwen ten faveure van risicovollere aandelen. In plaats daarvan kunnen beleggers op zoek gaan naar aanvullende bouwstenen of kiezen voor een slimmere allocatie binnen obligaties.
Liever kortlopend of cash
Bijvoorbeeld, nu de obligatierentes stijgen en de koersen dalen, zouden beleggers kunnen overwegen om de risico’s die verbonden zijn aan de obligatiemarkt te verlagen door tijdelijk kortlopende obligaties of zelfs cash aan te houden.
Als de aangeboden obligatierentes eenmaal op een attractiever niveau staan, kunnen ze herbeleggen in effecten met een langere looptijd. Veel beheerders van mixfondsen hanteren een dergelijke strategie.
Private markten zorgen alleen maar voor meer risico
Verwacht wordt dat private markten in de toekomst een steeds belangrijkere rol zullen spelen binnen portefeuilles, maar beleggers doen er goed aan te weten dat veel van deze alternatieve beleggingen uiteindelijk bestaan uit aandelen in een andere verpakking zoals private-equityfondsen of durfkapitaalfondsen. Die maken de portefeuille juist risicovoller, precies het omgekeerde van wat obligaties trachten te doen.
Bovendien is deze markt nog altijd moeilijk toegankelijk voor particuliere beleggers en veel minder liquide. Hoewel die beperkte liquiditeit beleggers dwingt om geduldig te zijn, kunnen zij misschien eerst het beursgenoteerde aandelenuniversum afwegen vooraleer naar de private markten te trekken. Kijk maar eens naar opkomende markten. Die zijn relatief goedkoop, omdat ze in het voorbije decennium uit de gratie zijn geraakt bij beleggers.
Ook binnen vastgoed hoeft u de private markt niet op
Ook binnen vastgoed, een categorie die bescherming kan bieden tegen inflatie, omdat veel contracten de mogelijkheid bieden de huur aan te passen voor inflatie, hoeven beleggers niet noodzakelijk de private markt op.
Neem bijvoorbeeld AXA World Funds – Framlington Europe Real Estate Securities (LU0216737063) en Global Real Estate Securities (LU0266012581). Deze fondsen krijgen beide een Morningstar Analyst Rating van Bronze voor hun F Cap EUR fondsklasse die beschikbaar is voor Nederlandse beleggers (A Cap EUR voor Belgische beleggers).
Verder is veelvuldig geschreven over de diversificatiemogelijkheden die grondstoffen kunnen bieden. Als kleine belegger is het makkelijk om grondstoffenfondsen of ETF's te kopen. Helaas zijn die niet meer zo goedkoop zoals een jaar geleden.
50/50-portefeuille is nog steeds geen gek idee
Beleggers doen er goed aan om conventioneel denken ter discussie te stellen, maar de 50/50, 75/25 of andere combinatie van aandelen en obligaties blijft een goed startpunt voor een gediversifieerde portefeuille. Het is vaak ook de enige realistische optie voor particuliere beleggers.
Diverse fondshuizen bieden mixfondsen aan of beleggers kunnen zelf aan de slag met twee of meerdere aandelen- en obligatiefondsen en/of ETFs eventueel aangevuld met andere strategieën.
Thomas De Fauw is analist multi-asset fondsen bij Morningstar Benelux.