Het komt zelden voor dat goud beter presteert dan aandelen, maar dit jaar doet het dat met gemak. Het edelmetaal bereikt de ene recordhoogte na de andere. Eind september steeg de prijs tot $2695 per ounce nadat Iran raketten afvuurde op Israël. Dit zijn 5 dingen die je volgens Barron’s moet weten voordat je goud koopt. En natuurlijk: is het nu nog verstandig om goud te kopen?
Verschillende krachten wakkeren de stijging van goud aan. Dit jaar heeft goud al een rendement van 28% opgeleverd en verslaat daarmee de S&P 500. Kortetermijnhandel draagt hier ook aan bij. Analisten zijn optimistisch over het edelmetaal. Bank of America en Citigroup zien goud volgend jaar op $3000, goed voor een winst van 11% ten opzichte van de recente prijzen.
Maar wat zit er echt achter de stijging van goud? Er zijn verschillende verklaringen: dalende rentetarieven, aankopen door centrale banken, het stijgende tekort of een cocktail van geopolitieke spanningen en de erosie van de koopkracht van de dollar.
1. Goud en de rente
In al die argumenten zit waarheid, maar ze verklaren de stijging niet volledig. Neem het renteverhaal. Het idee is dat goud zou moeten stijgen als de rente daalt, waardoor de obligatierente daalt en obligaties minder aantrekkelijk worden. De stijging van goud dit jaar viel samen met de anticipatie op renteverlagingen door de Federal Reserve. Maar de relatie tussen goud en rentetarieven is niet zo duidelijk.
In de meer recente geschiedenis is goud omgekeerd gecorreleerd aan lange termijn reële rendementen, gecorrigeerd voor inflatie. Fondsbeheerder Pimco heeft geschat dat een daling van één procentpunt in de reële rente op 10-jaars schatkistpapier zou moeten leiden tot een stijging van 24% in de goudprijs. Maar die relatie hield de laatste tijd niet stand, goud steeg de afgelopen twee jaar toen de rente hoger was. En het reële rendement op de 10-jaars Treasury is historisch laag op ongeveer 1,5%, waardoor er weinig ruimte is voor meer dalingen.
2. Centrale banken en goud
Andere factor die de stijging van goud aanwakkert, zijn de centrale banken. Onder aanvoering van onder meer China, India en Polen kochten centrale banken meer dan 1000 ton goud in zowel 2022 als 2023, volgens de World Gold Council. De aankoop door centrale banken vertegenwoordigde de afgelopen jaren tot een kwart van de wereldwijde vraag naar goud. De laatste tijd beginnen de aankopen echter te vertragen naarmate de prijzen stijgen.
China stopte in mei met de aankoop van goud. In totaal kochten de centrale banken slechts 183 ton goud in het tweede kwartaal, een daling van 39% ten opzichte van de 300 ton in het eerste kwartaal. Goud vertegenwoordigt slechts 5% van China's valutareserves, waardoor er genoeg ruimte is voor meer grote aankopen, maar de goudprijzen spelen daarbij wel een rol.
3. Goud ETF’s
Dan is er de hoop dat particuliere beleggers in het edelmetaal stappen door exchange traded funds te kopen. Volgens gegevens van Morningstar haalden beleggers in 2023 meer dan $4 miljard uit goud ETF’s toen de prijzen stegen. In de eerste helft van 2024 bleef er geld wegstromen, maar in juli werden de fondsen weer positief.
Goud ETF holdings beginnen weer toe te nemen, constateert Imaru Casanova van het VanEck International Investors Gold Fund. Een heropleving van westerse beleggers zien zij als een zeer sterke katalysator op de korte termijn.
4. Fiscale tekorten
Optimisten over goud denken dat het metaal op de langere termijn stand zal houden tegen de dollar of andere valuta die aan waarde verliezen. Het idee is dat we ons op gevaarlijk fiscaal terrein begeven. De Amerikaanse staatsschuld is opgelopen tot meer dan 120% van het BBP en geen van de presidentskandidaten maakt zich hard om deze te verminderen.
In theorie zal de groeiende onbalans tussen belastinginkomsten en uitgaven de overheid dwingen om geld te “drukken”, waardoor dollars aan waarde verliezen en mensen goud gaan kopen.
5. Geopolitieke instabiliteit
Dan is er nog het geopolitieke argument. De recente rally van goud viel samen met de inval van Rusland in Oekraïne in 2022. Op 1 oktober, toen Iran raketten afvuurde op Israël, steeg goud met 1%. Greg Sharenow van Pimco is bullish op goud, deels omdat de geopolitieke instabiliteit is toegenomen.
Hoe bepaal je de waarde van goud?
Goud heeft geen kasstromen, dus analisten proberen de prijzen te koppelen aan andere grondstoffen, de vraag uit China en factoren zoals de vraag naar juwelen in India. Data-analyseconcern Quant Insight gebruikt wiskundige modellen om te bepalen welke macro-economische factoren de prijzen sturen. Zij concluderen dat goud nauw verbonden is met koper - een proxy voor Chinese groei. Het bedrijf zegt dat goud min of meer redelijk gewaardeerd is, gezien het huidige macrobeeld.
Andere bedrijven zien juist meer winsten in het verschiet. Leuthold Group merkt op dat goud het historisch goed doet na elke renteverlaging en zelfs aan kracht wint naarmate de cyclus vordert en de dollar verzwakt. Volgens hen is er veel opwaartse ruimte vanuit een middellange- tot langetermijnperspectief.
Hoe beleg je in goud?
Er zijn een aantal opties voor beleggers, waaronder fysiek edelmetaal kopen, mijnbouwaandelen of via goud ETF's. Het kopen van edelmetaal heeft een zekere aantrekkingskracht. Maar je zit wel met de opslag ervan en de tussenhandelaar wil ook zijn vergoeding opstrijken.
Aandelen van goudmijnexploitanten vormen een ander probleem. Hoewel ze goedkoop en gemakkelijk te verhandelen zijn, volgen hun aandelenkoersen niet altijd de prijsbewegingen van goud. Dat was vooral het geval in de afgelopen jaren, toen hogere arbeidskosten de winstmarges verkleinen. Terwijl de goudprijs de afgelopen vijf jaar met 71% is gestegen, bleef de VanEck Gold Miners ETF op 44% steken.
Via ETF's zoals de SPDR Gold Shares en de iShares Gold Trust kun je ook directe blootstelling aan goud krijgen. Beleggers kunnen ze goedkoop en gemakkelijk kopen en verkopen.
Hoeveel goud is goed in een portefeuille?
Hoeveel blootstelling aan goud je moet bezitten hangt af van je drang om je in te dekken. Er zijn onderzoeken, die stellen dat goud het rendement van je portefeuille kan egaliseren. De meeste adviseurs raden aan om de allocatie aan goud onder de 15% te houden. Houd er rekening mee dat als goud blijft stijgen, dat kan komen door slecht nieuws.
Pessimisme over de toekomst van de economie is volgens academisch onderzoek meestal positief voor goud. Goud is een tegenbelegging, stelt Martin Murenbeeld van Capitalight Research's Gold Monitor. Hij adviseert een beetje goud in je portefeuille te nemen en te hopen dat het niet stijgt.
Lees ook: Deze 3 koopwaardige aandelen kunt u de komende 20 jaar vasthouden