2024 was een mixed bag voor grondstoffen en dat zal in 2025 ook het geval zijn volgens grondstoffenspecialist Koen Lauwers. Hij zet de verwachtingen voor olie, gas, uranium, steenkool, goud, zilver, platina en palladium uiteen.
Zoals elk jaar liggen de rendementen van de grondstoffenindices een eind uit elkaar als gevolg van de verschillende samenstelling. Zo eindigde de CRB-index 18% in de plus terwijl de S&P GSCI het moest doen met slechts 4%. De Bloomberg Commodity-index maakte pas op de plaats.
Let wel, het gaat hier om rendementen in dollars, de munt waarin de meeste grondstoffen worden verhandeld. De Amerikaanse munt presteerde dit jaar erg sterk, zodat de rendementen in uitgedrukt in andere valuta nog enkele procenten hoger liggen.
Energie
Op de energiemarkten was het beeld gemengd met een grote prijsstijging bij aardgas, maar prijsdalingen bij ruwe olie, uranium en steenkool.
De beste prestatie kwam van aardgas uit de Verenigde Staten (NYMEX), dat 70% duurder werd. NYMEX-gas sloot na een winterprik eind december het jaar af boven $4/MmBtu, de hoogste prijs in meer dan twee jaar. De vraag naar vloeibaar aardgas (LNG) voor de uitvoer naar Europa en Azië blijft groot. Daardoor is er ondanks de hoge productie geen overaanbod.
De Europese TTF-gasprijs steeg met bijna de helft en noteerde in december voor het eerst in meer dan een jaar boven €50 per Mwh.
Tot nu kwam nog steeds ongeveer 5% van alle aardgas die in Europa wordt verbruikt uit Rusland via een pijplijn die door Oekraïne loopt. Tijdens de oorlog hielden alle betrokken partijen zich aan dat contract, maar het is nu afgelopen en Oekraïne wil het niet meer verlengen. Dit zorgt voor onrust in met name enkele Centraal- en Oost-Europese landen. Na het wegvallen van al het Russische aardgas is Europa nog meer aangewezen op aardgas uit Noorwegen en LNG uit de Verenigde Staten en het Midden-Oosten.
Ruwe olie werd voor het tweede jaar op rij goedkoper, maar de prijsdalingen bleven heel beperkt met respectievelijk 1% en 3% voor WTI en Brent. De prijs van WTI bewoog dit jaar in een vrij smalle prijsvork van $70 tot $85 per vat, maar noteert de laatste weken aan de onderkant ervan.
Naar 2025 toe zijn er verschillende onzekerheden. Een eerste is de mate waarin de economie in China en dus de vraag naar olie zal herstellen. Door de lage prijzen heeft OPEC+ de eerder voorgestelde productieverhoging uitgesteld, maar de kans is groot dat het kartel in 2025 alsnog overstag gaat.
Ook de impact van de verschillende geopolitieke spanningen kan moeilijk worden ingeschat. Er heerst momenteel nog veel onduidelijkheid over de maatregelen die Trump zal nemen. Nieuwe sancties tegen Rusland en/of Iran kunnen in 2025 mogelijk de olieprijs ondersteunen.
De uranium spot price (U3O8 of uraniumconcentraat) dook in 2024 meer dan een vijfde lager nadat deze aan het begin van het jaar nog het hoogste niveau sinds 2007 bereikte.
Een belangrijke nuance hierbij is dat het hier gaat om de prijs op de spotmarkt voor leveringen van uranium op minder dan een jaar. De relevantie van deze spot price is voor de uraniumproducenten heel beperkt wegens de beperkte volumes die er worden verhandeld. De toekomstige omzet- en winstevolutie wordt bepaald door de contractprijs en die is 20% hoger dan een jaar geleden!
De volumes op de contractmarkt blijven voorlopig laag door de onzekerheid rond het invoerverbod dat de Verenigde Staten instelden voor uranium uit Rusland. Het is nog steeds niet duidelijk hoe strikt dit zal worden geïmplementeerd en hoe en in welke mate er vrijstellingen verleend zullen worden.
Die zijn nodig, want er zijn in het Westen weinig alternatieven voor conversie en verrijking. De World Nuclear Association ziet het tekort tussen de hoeveelheid geproduceerd uranium en wat er nodig is om de kerncentrales draaiende te houden de komende jaren verder oplopen. De hogere prijzen voor verrijking en conversie zullen dan onvermijdelijk doorsijpelen naar U3O8.
De steenkoolprijs daalde in 2024 met 15% en sloot het jaar af op het laagste niveau sinds februari. 2024 was een recordjaar voor de steenkoolproductie in China terwijl tegelijkertijd de vraag daalde. Daardoor zijn de voorraden groot en dreigt een overaanbod.
Edelmetalen
Ook bij edelmetalen was het beeld wisselend.
Met een klim van 27% in dollar en 34,5% in euro zette de goudprijs ondanks een terugval in de twee laatste maanden van 2024 de beste prestatie neer sinds 2010. Het gele metaal bereikte in vrijwel alle valuta een nieuwe recordprijs.
Verschillende elementen speelden goud in de kaart, met voorop het vooruitzicht op een lagere reële rente (nominale rente min inflatie). Goud profiteerde ook van zijn status als veilige haven, niet alleen geopolitiek maar ook als indekking tegen de explosieve schuldgroei in het financiële systeem. Daarom bleven ook de centrale banken massaal goud kopen.
Deze factoren zullen ook in 2025 een rol blijven spelen. Een verdere toename van de schulden is mathematisch onvermijdelijk.
De zilverprijs piekte afgelopen jaar even boven $35 en bereikte daarmee de hoogste prijs in 12 jaar. Een late correctie beperkte het rendement tot 23% in dollar en 30,5% in euro, wat nog steeds een sterke prestatie is.
The Silver Institute verwacht dat de industriële vraag zal groeien. Dit compenseert een daling bij zilveren juwelen en een lagere investeringsvraag.
Een belangrijk deel van de verwachte groei komt uit India, dat volop bezig is met de modernisering van zijn telecommunicatie-infrastructuur. Ook de foto-voltaïsche (PV)-industrie consumeert steeds meer zilver.
Platina en palladium verging het veel minder goed, met prijsdalingen van respectievelijk 9% en 20% in 2024, door minder industriële vraag uit de autosector.
Bij palladium wordt meer dan 90% gebruikt in katalysatoren voor verbrandingsmotoren. Dreigende sancties tegen grootste aanbieder Rusland (Norilsk Nickel) zorgden even voor een speculatieve prijsopstoot, maar die was geen lang leven beschoren.
Bij platina wordt na een aanbodtekort in 2024 ook voor 2025 weer een tekort verwacht. Platina is daarom in 2025 een kanshebber voor prijsherstel.
Koen Lauwers is onafhankelijk analist.