Octoplus Terug naar discussie overzicht

Groot artikel FD over Octoplus

1. pim f 12 oktober 2006 19:58

   auteur info

   • pim f

     Lid sinds: 29 sep 2004

     Laatste bezoek: 31 mrt 2025

   • Aanbevelingen

     Ontvangen: 874

     Gegeven: 783

   •    Aantal posts: 4.111

   Publicatiedatum: 10-10-2006
   
   Slim verpakken voor beter resultaat
   LAURENS BERENTSEN
   
   Biotechnologie is de toekomstbelofte van de farmacie. Helaas zijn biotechnologische medicijnen lastig toe te dienen. OctoPlus verpakt de werkzame stoffen om daar iets aan te doen
   Als u ooit bent ingeënt tegen hepatitis B, bestaat er een statistische kans van meer dan 50% dat deze inenting u niet afdoende beschermt. Om voor 95% zeker te zijn van bescherming tegen de virusinfectie die in een kwart van de gevallen leidt tot leververvetting en leverkanker zijn drie injecties nodig in een tijdspanne van een halfjaar. Uit onderzoek in de VS is gebleken dat ruim 50% van degenen die de eerste injectie krijgen, verstek laat gaan bij de tweede prik en dat nog eens 30% verzuimt bij de laatste inenting.
   
   Een doelmatigere vaccinatie tegen hepatitis B is een van de vijf ontwikkelingsprogramma's in de pijplijn van OctoPlus , het Leidse biofarmabedrijf dat vorige week zijn debuut maakte op de Amsterdamse beurs. 'Therapietrouw is een groot probleem bij vaccinaties die meerdere injecties beslaan', zegt oprichter, mede-eigenaar en bestuursvoorzitter Joost Holthuis van OctoPlus . 'Wij hebben gepatenteerde technologie in huis waarmee met één injectie kan worden volstaan. Daarmee breng je de therapietrouw in een keer op 100%, het is makkelijker en minder belastend voor degene die zich laat vaccineren en de kosten gaan omlaag.'
   
   OctoPlus is geen biotechbedrijf, zegt Holthuis. 'We ontwikkelen zelf geen eiwitten of peptiden, maar werken aan de toediening en afgifte van biotechnologische geneesmiddelen.'
   
   De farmaceutische industrie koestert hoge verwachtingen van de biotechnologie als bron voor nieuwe geneesmiddelen. Er kleeft echter een belangrijk nadeel aan biotechmedicijnen: ze zijn lastig toe te dienen.
   
   Slikken heeft geen zin, omdat de werkzame eiwitten of peptiden in de maag worden afgebroken voordat ze hun heilzame werk kunnen doen. Ook met een zetpil bereiken ze niet hun plaats van bestemming. De grote moleculen waaruit eiwitten en peptiden zijn samengesteld, maken de middelen ongeschikt voor inhalatie of toediening via een pleister op de huid. Wat overblijft, is de meer belastende toediening via injecties. Een extra handicap daarbij is dat biotechnologische stoffen doorgaans snel uit het bloed verdwijnen.
   
   OctoPlus is oneerbiedig gezegd een verpakker. Om te voorkomen dat biotechmedicijnen snel uit het bloed verdwijnen, stopt het bedrijf de werkzame stoffen in een dragermateriaal dat geschikt is voor injectie onder de huid of in een spier. OctoPlus gebruikt daarvoor twee afbreekbare polymeren, OctoDEX en PolyActive. Het dragermateriaal wordt in het lichaam afgebroken door lichaamseigen processen. De snelheid waarmee dit gebeurt, kan worden gevarieerd. Al naar gelang van de precieze samenstelling van de polymeren duurt het weken of maanden voordat het eigenlijke geneesmiddel volledig is vrijgekomen. 'Deze technologie maakt uitgestelde en gecontroleerde afgifte van biotechnologische medicijnen mogelijk', aldus Holthuis.
   
   In het geval van vaccinatie tegen hepatitis B, waarvan de ontwikkeling zich in de preklinische fase bevindt, is een drietrapsraket noodzakelijk. De eerste dosis van het vaccin komt onmiddellijk na toediening vrij, de tweede en derde dosis met tussen pozen daarna.
   
   Het belangrijkste product in de pijplijn van OctoPlus is Locteron, een geneesmiddel tegen chronische hepatitis C. Bij de gangbare behandeling van deze infectie, die wereldwijd ruim 180 miljoen mensen hebben opgelopen en die tot ernstige leverproblemen kan leiden, krijgen patiënten gedurende 48 weken eenmaal per week een injectie met interferon alfa. De concentratie van de stof in het bloed varieert sterk tijdens de behandeling, aldus Holthuis, die een grafiek laat zien met scherpe toppen en diepe dalen. De tijdspanne waarin bloedconcentratie interferon alfa zich in de bandbreedte bevindt waarin het middel werkzaam is zonder te veel bijwerkingen te geven, is beperkt.
   
   Voor een behandeling met Locteron volstaat één injectie per twee weken. De grafiek die de aanwezigheid van interferon alfa in het bloed weergeeft, vertoont bij toediening van Locteron een veel geleidelijker verloop. De concentratie gaat na de eerste injectie omhoog naar het gewenste niveau en neemt daarna in de loop van een week geleidelijk af tot een nog net meetbaar niveau, waarna de volgende injectie volgt.
   
   'De patiënt krijgt 24 in plaats van 48 injecties, de concentratie in het bloed is constanter waardoor de bijwerkingen milder zijn en je zit stabieler in de therapeutische bandbreedte', somt Holthuis de voordelen op van Locteron, een middel dat in fase II van het klinisch onderzoek zit.
   
   OctoPlus ontwikkelt Locteron samen met zijn Amerikaanse partner Biolex. Dit biotechbedrijf wint interferon alfa uit eendenkroos. Het octrooi op de stof interferon alfa is weliswaar verlopen, maar de maker ervan, farmaceutSchering-
   
   Plough, heeft vervolgens zijn productiemethode gepatenteerd. Om dit patent niet te schenden, ontwikkelde Biolex een alternatief met eendenkroos. OctoPlus verpakt het interferon alfa in PolyActive, om de afgifte van de werkzame stof uit te smeren over twee weken.
   
   OctoPlus en Biolex zijn ontwikkelbedrijven, ze zijn niet van plan Locteron zelf naar de markt te brengen. Nadat fase II van de klinische tests succesvol is afgerond, gaan ze op zoek naar een grotere partij die het kostbare fase III-onderzoek voor haar rekening neemt, de goedkeuringsprocedures doorloopt en het medicijn aan de man brengt. In ruil daarvoor ontvangen de ontwikkelaars tussentijdse betalingen en licentie-inkomsten.
   
   De ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen is een risicovolle onderneming, omdat veel kandidaat-medicijnen de eindstreep niet halen. Volgens Holthuis is dit risico bij OctoPlus geringer dan bij een doorsnee farma- of biotechbedrijf, omdat het vertrekpunt toegelaten geneesmiddelen zijn waarvan de werking is bewezen. Voor de eigenaren van deze medicijnen biedt samenwerking met het Leidse bedrijf een extra voordeel, stelt hij. 'Door producten die uit patent zijn gelopen te combineren met onze technologie, kan opnieuw patentbescherming worden aangevraagd.'
   
   OctoPlus is niet het enige bedrijf dat werkt aan verbeterde toediening en afgifte van biotechnologische geneesmiddelen. 'Het Amerikaanse Alkermes werkt met hetzelfde concept als wij', zegt Holthuis. 'Maar zij gebruiken ander dragermateriaal, dat minder flexibel is dan het onze.' Andere farmaceutische bedrijven onderzoeken mogelijkheden om eiwitten toe te dienen via inhalatie of de werking ervan te verlengen door chemische veranderingen aan te brengen.
   
   Holthuis ligt er niet van wakker. 'Wij kijken naar grote markten, waarin wij een onderscheid kunnen maken ten opzichte van onze concurrenten. De markt voor medicijnen als Locteron voor chronische hepatitis C wordt in 2010 geschat op $ 4 mrd. Ons product is beter dan dat van de concurrenten. Het is een grote markt met drie spelers. Als je daar een klein stukje van meepakt, ben je al boven Jan.'